Mikołaj w Centrum Przyrodniczym
W dniu 6 grudnia 2022 r. Słuchacze ZUTW otrzymali zaproszenie na mikołajkowe popołudnie w Centrum Przyrodniczym.
Gości powitała pani dr Krystyna Walińska, Kierownik Centrum Przyrodniczego która rozpoczęła spotkanie od wykładu na temat: „Ekoproblemy współczesnego miasta – foto-, elektrosmog i zanieczyszczenie hałasem”.
Prowadząca wskazała na trzy podstawowe rodzaje zagrożeń współczesnych miast: zanieczyszczenie świetlne, promieniowanie elektromagnetyczne oraz zanieczyszczenia hałasem.
Nie ulega wątpliwości, że światło służy człowiekowi, jednak jego nadmiar jest szkodliwy, zarówno dla ludzi, jak i innych żywych stworzeń. Zanieczyszczenia sztucznym światłem mają wpływ na wiele obszarów naszego życia: zdrowie, ekonomię, ekologię, kulturę i estetykę czy astronomię. Nadmiar sztucznego światła w nocy zmienia nasz naturalny cykl dobowy. Pojawiają się częstsze bóle głowy, zmęczenie, stres, odczucie niepokoju, bezsenność. Zmniejsza się ilość wytwarzanego nocą hormonu – melatoniny, co może prowadzić do depresji, cukrzycy typu 2, nowotworu piersi i prostaty oraz otyłości. Sztuczne światło zaburza również na zegar biologiczny zwierząt (ssaków, owadów, ptaków) w wyniku czego zmieniają one dotychczasowe zachowania. Sztuczne światło niekorzystnie wpływa także na aktywność roślin (fotoperiodyzm) zakłócając działanie zegarów biologicznych i związanego z nimi rytmu dobowego.
Dowiedzieliśmy się, że 83% ludności świata nie może zobaczyć nocnego gwiaździstego nieba, w tym aż 99% Europejczyków i Amerykanów. W sumie aż 4,5 miliarda nie widzi prawie żadnych gwiazd na niebie. Na rozświetlonej mapie Europy jedynym obszarem zaciemnionym jest pogrążona w wojnie Ukraina (Blackout).
Rozwiązaniem jest mądre wykorzystywanie sztucznego oświetlenia zewnętrznego, używanie źródeł światła o jasności nie większej niż jest potrzebna wyłączając je (lub ściemniając jego jasność), gdy jest to możliwe. Zaleca się również stosowanie światła tylko na ten obszar, który chcemy oświetlić, bez niepotrzebnego jego rozpraszania. Za najbardziej korzystne uznaje się mocowanie łagodnych punktów świetlnych na 1/3 wysokości słupów. W miastach należy także ograniczyć .iluminacje ulic i budynków, szczególnie w godzinach nocnych, gdy nikomu one nie służą
Drugim omawianym zagrożeniem jest promieniowanie elektromagnetyczne (elektrosmog) wytwarzane przez urządzenia używane nie tylko w przemyśle, medycynie czy komunikacji, ale także w życiu codziennym. Należą do nich m. in.
telefony komórkowe, kuchenka mikrofalowa, płyta grzejna, telewizor, laptop, bluetoot, inne urządzenia elektryczne. Szkodliwe oddziaływanie elektrosmogu możemy ograniczyć poprzez wyłączanie nieużywanych urządzeń z gniazdek, ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem telewizora czy monitora, ograniczanie rozmów przez telefon komórkowy, otaczanie się roślinami w pomieszczeniach (np. skrzydłokwiat, paprotka), stosowanie jonizatorów czy lamp solnych.
Trzecim omawianym zagrożeniem było zanieczyszczenie hałasem. Hałas wywołuje wiele niekorzystnych skutków dla zdrowia człowieka, m.in. utrudnienia w pracy wymagającej skupienia, zakłócenia snu i wypoczynku, zmiany ciśnienia krwi, drażliwość, nadpobudliwość, zaburzenia słuchu. Wyższy poziom hałasu wywołuje zakłócenia układu krążenia czy pokarmowego, a powyżej 100 decybeli wywołuje uczucie bólu, prowadzi do trwałego uszkodzenia słuchu czy drgania niektórych narządów człowieka. Hałas utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia komunikację i prowadzi do agresji.
Sposoby ograniczania hałasu to: używanie słuchawek ochronnych, wyciszanie urządzeń, redukcja liczby hałaśliwych urządzeń w jednym miejscu, montowanie ekranów dźwiękoszczelnych, paneli, materiałów dźwiękoizolacyjnych, i dźwiękochłonnych. Na terenie miast ogranicza się hałas poprzez budowanie obwodnic wyprowadzających ruch pojazdów poza tereny gęstej zabudowy,
Tuż po wysłuchaniu wykładu powitaliśmy w sali Mikołaja, który każdemu z uczestników wręczył upominek. Zabawy przy tym było co niemiara, ponieważ nie wszyscy słuchacze ZUTW byli grzeczni i nie wszyscy potrafili zarecytować wierszyk czy zaśpiewać piosenkę. Wszyscy za to- bez wyjątku – potrafili pięknie „dygnąć’ przed Mikołajem i zebranymi Koleżeństwem.
Na koniec spotkania Słuchacze ZUTW zostali zaproszeni do zwiedzenia Centrum Przyrodniczego. Podczas zwiedzania mogliśmy na własnej skórze poczuć siłę huraganu i moc trzęsienia ziemi. Poznaliśmy też zasady powstawania fal morskich, a także czwartego stanu skupienia, czyli plazmy.
Wspaniały wieczór, bogaty w doznania poznawcze i emocjonalne na długo pozostanie w pamięci. Nie wiemy wprawdzie czy Mikołaj znał choćby jeden wierszyk, ale sprawdzimy to za rok!
Grażyna Miłkowska
